W latach 80tych i 90tych królowały nieprodukowane już dzisiaj nośniki: kasety magnetofonowe, dyskietki (w przeróżnych formatach wielkościowych i pojemnościowych) oraz tzw. kartridge czyli płytki pcb z wlutowaną pamięcią ROM/EPROM. Jak dzisiaj możemy sobie z tym poradzić?
(draft w trakcie uzupełniania)
KOMPUTERY 8 BITOWE
ATARI
SIO2SD. Z “małym” Atari jest sytuacja dość prosta: jest urządzenie, które nazywa się SIO2SD – potrafiące robić dwie rzeczy: emulować kilka stacji dysków na raz oraz uruchamiać pliki typu .com i .xex – jeżeli miałbym kupić do Atari jedno urządzenie – to było by to SIO2SD. Jak łatwo sobie wyobrazić – mając stację dysków i SIO2SD mamy pomost na współczesny nośnik (karta SD). Są jeszcze warianty tego urządzenia (SIO2USB, SIO2BT), które zamiast karty SD oferują połączenie bezpośrednie z współczesnym komputerem.
SIDE2. Kart pozwalający uruchamiać pliki z karty CF. W zestawieniu z Ultimate 1MB pozwala na korzystanie z partycji karty CF jak z dysku twardego. Nowa wersja – SIDE3 pozwala na emulację również kartridży.
ZX Spectrum
Większość oprogramowania i gier wyszła na ZX Spectrum na tanim i powszechnym nośniku jakim była kaseta magnetofonowa.
Robotę podobną do SIO2SD dla ZX Spectrum robi divMMC albo divIDE. Zawarty na nich system ESXDOS pozwala uruchamiać pliki .tap (obrazy plików zapisanych na nośniku kasetowym, ale ze standardowym programem ładującym), ale też emuluje stację dysków i umożliwia używanie obrazów dysków w plikach .trd.
Oprócz tych dwóch interfejsów mamy kilka innych opcji – od tzxDuino do odtwarzania plików .tzx (z custom loaderami), ZX Taper (do plików .tap oraz plików .wav), przez vDrive z kartą SD udający napęd Microdrive aż po Goteka udającego stację dysków w systemach dyskowych OPUS Discovery, MGT+, Beta czy wreszcie w jedynym modelu ZX Spectrum 128k +3 z wbudowanym napędem 3″.
Nośniki pamięci ROM czyli karty nie były popularne w świecie ZX Spectrum, więc poza tzw. multiROMami do których potrzebujemy interfejsu zgodnego z Interface 2 pozostaje chyba tylko Dandanator Mini.
Amstrad
Z Amstradem mamy dwie drogi – emulacja odtwarzania z magnetofonu (tzxDuino albo odbiornik BT montowany w środku komputera) albo emulacja stacji dysków 3″ słynnym Gotekiem – kiedyś na firmware HxC, a teraz flashfloppy. W modelu CPC464 konieczne jest dołożenie kontrolera dysku, którego brakuje w tym modelu.
Commodore 64
Najprostsze i chyba najtańsze rozwiązanie to SD2IEC – pozwalające emulować stację dysków (niestety w niepełnym zakresie) oraz odtwarzać różnego typu pliki. Puryści będą tęsknić za pełną obsługą stacji – tutaj albo szukamy kultowego UK1541 (niestety już nie produkowane), albo korzystamy z RPi3 i interfejsu Pi1541 albo robimy drenaż portfela i kumujemy Ultimate II+. Ten ostatni emuluje praktycznie wszystko, łącznie z dwoma układami SID z kombinacjami filtrów i wersji. Oprócz wymienionych powyżej warto wspomnieć o urządzeniu jak EasyFlash 3, które nie dość, że pozwala podmienić ROM (Kernel) na jeden z ośmiu, emuluje stację dysków oraz kilka typów cartów ROM.
Apple II/GS i Macintosh
Jeżeli chodzi o emulację stacji dysków to mamy kilka opcji.
Floppy Emu.Urządzenie jest o tyle uniwersalne, że potrafi emulować pełen przekrój napędów do Apple II/III/Lisy i Macintosha. Cena może być dla wielu osób zaporowa, więc poniżej parę innych rozwiązań.
SD Smart Drive albo
smartportsd bazujący na Apple //c Smartport Compact Flash Adapter (jeżeli chcemy na Arduino to dodajmy jeszcze jeden link do opracowania Andrea Ottaviani SmartportSD.
16BITOWE KOMPUTERY
AMIGA
Jeżeli chodzi o Amigę to najpopularniejszym rozwiązaniem jest zamiana stacji dysków na Goteka. Zyskujemy pomost do współczesności w postaci pendrive’u USB.
Druga opcja – dostępna w nowszych Amigach – 600, 1200, 4000 – które posiadają wbudowany interfejs IDE – to zamiana dysku twardego IDE na adapter kart CF albo SD.
ATARI ST
W przypadku emulacji stacji dysków jest sytuacja i rozwiązanie identyczne jak w przypadku Amigi.
Dysk twardy do Atari ST mamy w kilku opcjach: Satandisk (dość wolny), STEIDE (tylko do komputerów STE), Ultrasatan (chyba najsensowniejsza opcja i cena), CosmosEx (emulujący wiele urządzeń, ale też najbardziej odstający ceną od reszty wcześniejszych).
APPLE IIGS
Ten rodzynek Apple na szczęście posiada kilka opcji emulacji dysku twardego:
– Smartport drive 2GB za pomocą Floppy Emu
– MicroDrive/Turbo – chyba najszybszy interfejs dysku do Apple II/GS
– CFFA3000 – do niedawna demon szybkości zdetronizowano dopiero przez MicroDrive/Turbo
A co ze SCSI?
Osobnym tematem dla mnie jest dysk SCSI – tak naprawdę jeden ze starszych standardów – popularny bardziej w zastosowaniach przemysłowych i profesjonalnych niż domowych (za wyjątkiem Macintoshy do połowy lat 90tych).
Z dyskami SCSI i ich emulacją nie mam dobrej wiadomości, jedyny miarodajny do korzystania jest SCSI2SD, średnio dostępny i niestety nie tani.