Czas mija nieubłagalnie. Pamiętam ten komputer jak był cukierkiem za szybą – na reklamach w zachodnich pismach technicznych. Pisałem o tym przy okazji wspomnień tutaj – pamiętam, że w okolicach 1983-1984 roku byłem podekscytowany – bo zobaczyłem komputer, który był przystępny cenowo. 99 GBP to była bardzo duża kwota w PRL w tamtych latach, ale była to kilkukrotnie mniejsza kwota niż za inne komputery.
I chyba tak należy dzisiaj spojrzeć na ten komputer – miał dokonać rewolucji cenowej i stać się pierwszą w historii komputerów domowy maszyną w magicznej kwocie poniżej 100 GBP.
Był pierwszym komputerem firmy Sinclair w czarnej obudowie – jego poprzednik, ZX80, miał białą o budowę.
Sinclair ZX81 miał wszystkie wady jakie tylko można przypisać komputerowi, a jednak zapisał się wyraźnie w historii komputeryzacji. Był komputerem, na którego wszystkich (prawie) było stać. Dał wielu programistom pierwszą przygodę z komputerem. M.in. to ZX81 jako produkt przyczynił się do tego, że w 1983 roku Clive Sinclair dodał “Sir” przed swoim nazwiskiem na mocy nadaniu mu tego tytułu szlacheckiego przez Królową Anglii.
Nie wydawał dźwięków, miał tylko czarno-biały obraz i bez dość kosztownego wtedy rozszerzenia pamięci RAM miał tylko tryb semigraficzny 64x48px oraz tekstowy 32×24 znaki. Bardzo dobrze podsumowuje go mało znana reklama z kampanii Sinclair’a z 1983 roku.
Miał fatalną klawiaturę, mało pamięci RAM (1kB), pamięć ROM z błędami i wyjście obraz tylko w postaci sygnału antenowego do TV.
Spójrzcie na jego płytę główną (issue one) – ręcznie rysowane ścieżki na płycie – toż to poezja tamtych czasów i prototypów komputerów.
Zaskakuje jednak co stworzono jako jego rozszerzenia:
- pierwsze rozszerzenia z generatorem AY powstały w 1982 roku na ZX81 a nie na ZX Spectrum, które zdecydowanie je spopularyzowało w świecie 8bitowych komputerów
- słynna drukarka ZX Printer
- kontrolery umożliwiające podłączenie np. stacji dyskietek
- interfejs ZX Pand, który oprócz kontrolera dodającego pamięć masową w postaci karty SD rozszerza też pamięć RAM do 32k
- interfejs Chroma, który… pozwala cieszyć się kolorem jak w ZX Spectrum oraz paroma dodatkowymi rzeczami
ZX81 jako komputer do programowania stanowi wyzwanie – i raczej mówimy tutaj o jego ograniczeniach, a nie możliwościach.
Przyznam się, że pokusiłem się mod composite, nową membranę klawiatury i o oba ostatnie wspomniane interfejsy – robi się spora kanapka czy raczej pociąg za Zeddym (jak go pieszczotliwie nazywają miłośnicy).
Popełniłem w zeszłym roku dwie małe produkcje demoscenowe – obie w ramach ćwiczenia głowy w trakcie pandemii, jedna na Speccy.pl Party 2020.1.
Zeddy, legenda początku lat 80tych. Komputer, który dokonał rewolucji cenowej w komputerach domowych.
Happy 40th Birthday, Mr Zeddy.
if you wanna be happy @ pouet.net
